Nawigowanie w świecie biznesu, finansów i księgowości stanie się znacznie łatwiejsze, jeżeli będziesz dobrze rozumieć jego język. W tym artykule wyjaśniamy 42 skróty księgowe i pojęcia istotne dla każdego, kto ma do czynienia z rachunkowością, zarządza firmą zatrudniającą księgowych lub współpracuje z biurem rachunkowym.
Spis treści:
- Dlaczego warto znać najważniejsze skróty księgowe i pojęcia?
- Dokumenty księgowe – skróty i definicje
- Skróty najważniejszych pojęć, które powinien znać każdy księgowy
- Skróty ze świata nowoczesnych technologii, które rewolucjonizują księgowość
Dlaczego warto poznać najważniejsze skróty księgowe i pojęcia?
Każda branża ma swój własny język. A znajomość żargonu jest warunkiem wejścia do kręgu wtajemniczonych – wskaźnikiem, że naprawdę do niego należysz. Jeśli więc zaczynasz myśleć o karierze w księgowości lub stawiasz pierwsze kroki w biznesie, zapoznaj się z niektórymi podstawowymi terminami księgowymi i akronimami stosowanymi w tej dziedzinie.
Aby pomóc Ci zacząć, zebraliśmy najważniejsze skróty księgowe i wyjaśniliśmy pojęcia, które powinien znać każdy księgowy i nie tylko. Rozumienie skrótów księgowych jest niezbędne także dla każdego, kto chce się swobodnie poruszać w świecie finansów, także dla menedżerów czy właścicieli firm.
Kolejny aspekt to skróty pojęć wykorzystywanych do określenia nowoczesnych technologii, które rewolucjonizują pracę w księgowości. Je także zawiera poniższy słownik księgowego, bo księgowość praktycznie nie istnieje obecnie bez cyfryzacji i automatyzacji. Zapraszamy do lektury!
Dokumenty księgowe – skróty i definicje
BO – bilans otwarcia to termin, który odnosi się do stanu finansowego firmy na początku określonego okresu rozliczeniowego, najczęściej roku obrotowego. Jest to forma bilansu, która przedstawia aktywa, pasywa i kapitał własny przed rozpoczęciem nowego okresu rozrachunkowego.
DK – dowód księgowy to dokument będący podstawą dokonanego zapisu w księgach rachunkowych. Wyciąg bankowy, polecenie księgowania, noty księgowe, rozchód wewnętrzny to wszystko dowody księgowe. Skróty, które je opisują to odpowiednio WB, PK, NK czy RW. Czytaj także: Dowody księgowe – rodzaje
FV – Faktura VAT: FV to skrót od faktury VAT, która jest podstawowym dokumentem księgowym. Faktura VAT zawiera informacje o dostarczonych towarach lub usługach, ich cenie, a także kwotę podatku VAT.
JPK – jednolity plik kontrolny to plik o uzgodnionej strukturze logicznej, w którym podatnik zobowiązany jest przekazywać do organów skarbowych księgi oraz dowody księgowe. Czytaj więcej o JPK
KP – kasa przyjmie to podstawowy dokument kasowy, służący do potwierdzania przeprowadzenia operacji przyjęcia gotówki do kasy jednostki.
KW – kasa wyda to dokument, który potwierdza wydanie środków pieniężnych z kasy.
LT – likwidacja środka trwałego to dokument sporządzany w związku z wycofaniem środka trwałego z używania i przeznaczeniem go do likwidacji na skutek zużycia fizycznego, uszkodzenia, zużycia moralnego wynikającego z postępu technicznego, zmiany przepisów, nieprzydatności i wielu innych powodów.
PK – polecenie księgowania to dowód wewnętrzny. W praktyce oznacza to, że polecenia księgowania nie otrzymasz od kontrahenta. Firma może wystawić PK, żeby zaksięgować zestawienia źródłowych dokumentów, skorygować błędne zapisy, zaksięgować operacje, które nie są udokumentowane innymi dowodami, dokonać rozliczeń kosztów i przychodów czy rozliczyć wynik finansowy. Przykładem operacji potwierdzonej PK może być zaksięgowanie naliczonej amortyzacji.
MM – przesunięcie międzymagazynowe to potwierdzenie przemieszczenia materiałów między magazynami.
NK – nota księgowa to dowód księgowy służący dokumentowaniu operacji, dla których nie przewidziano innego sposobu dokumentacji. Stronom biorącym udział w operacji gospodarczej umożliwia, na przykład, obciążenie kontrahenta (nota obciążeniowa), a także uznanie obciążenia (nota uznaniowa). Przykładem noty księgowej jest także NKOR.
NKOR – nota korygująca to dokument stosowany w księgowości, służący do poprawienia błędów lub dokonania zmian we wcześniej zaksięgowanych fakturach. Więcej dowiesz się z artykułu: Nota korygująca – kto ją wystawia i kiedy?
PT – przekazanie środka trwałego to dokument, potwierdzający nieodpłatne wprowadzenie środka trwałego do ewidencji i na stan majątku trwałego jednostki.
PZ – przyjęcie zewnętrzne jest dokumentem magazynowym, potwierdzającym przyjęcie do magazynu materiałów czy towarów z zewnątrz.
RK – raport kasowy odzwierciedla stan gotówki znajdującej się w kasie. Sporządzany jest na podstawie dowodów, szczegółowo opisujących obrót gotówkowy.
RMK – rozliczenia międzyokresowe kosztów: spółki prowadzące księgowość w oparciu o księgi rachunkowe są zobowiązane zachować zasadę współmierności kosztów i przychodów, czyli ujmować przychody i koszty w okresach, których dotyczą. Koszty, które dotyczą przyszłych okresów należy ująć w ewidencji na koncie 640 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów.
SAD – Single Administrative Document to uniwersalny, statystyczny dokument celny, który wykorzystuje się przy dokonywaniu formalności, odnoszących się do procedur celnych.
WB – wyciąg bankowy, czyli dowód księgowy, który potwierdza wszelkie wpłaty i wypłaty na rachunkach bankowych. Może wskazywać zarówno na to, że stan konta zmalał, jak i na to, że wzrósł.
WZ – wydanie zewnętrzne jest dowodem magazynowym, który dokumentuje wydanie materiałów lub towarów z magazynu na zewnątrz.
ZOiS – zestawienie obrotów i sald to wykaz wszystkich kont syntetycznych obejmujący ich saldo początkowe, obroty debetowe, obroty kredytowe oraz saldo końcowe w wybranej jednostce czasu. Czytaj także: Zestawienia obrotów i sald – dobre praktyki dla księgowych
Skróty najważniejszych pojęć, które powinien znać każdy księgowy
AML – anti-money laundering: szereg regulacji prawnych, mających uniemożliwić pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu. Procedury AML odnoszą się do wszystkich działań podejmowanych przez instytucje, świadczące usługi finansowe. Ich zadaniem jest utrudnianie oszustw podatkowych oraz przemytu na szczeblu międzynarodowym.
FE – fixed establishment, czyli stałe miejsce prowadzenia działalności to miejsce, w którym podmiot gospodarczy prowadzi stałą i trwałą działalność, mając kontrolę nad zapleczem personalnym i technicznym. Ustalenie miejsca prowadzenia działalności jest istotne z wielu powodów, na przykład dla określenia czy firma ma obowiązek wystawiać e-faktury ustrukturyzowane w KSeF.
FP – Fundusz pracy jest celowym funduszem, którego głównym zadaniem jest finansowanie działań związanych z polityką rynku pracy. Składki na Fundusz pracy są obowiązkowe dla pracodawców i innych jednostek za osoby zatrudnione, w tym pracujące na umowach cywilnoprawnych. Czytaj także: Fundusz pracy – zasady odprowadzania składek
GTU – grupy towarów i usług, z których każda, a jest ich 13, ma przydzielony specjalny kod. Należy go stosować przy sprzedaży tych towarów i usług, handel, którymi jest szczególnie narażony na nadużycia podatkowe. Więcej dowiesz się tutaj: Kod GTU – co to jest i kogo dotyczy?
KSeF – Krajowy System e-Faktur – to platforma wymiany dokumentów między przedsiębiorstwami. Obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF miał wejść w życie 1 lipca 2024, jednak termin ten został przełożony. Nowa data wejścia w życie tego obowiązku dopiero zostanie podana do wiadomości. Wszystko o Krajowym Systemie e-Faktur
KŚT – Klasyfikacja Środków Trwałych: zawiera szczegółowe grupy środków trwałych, poczynając od gruntów i budynków (grupa 0) aż po różne rodzaje urządzeń i wyposażenia (grupy 1-9). Każda grupa środków trwałych ma przypisane odpowiednie kody z Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) oraz Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), co ułatwia ich identyfikację i ewidencję. Dowiedz się, na czym polega Klasyfikacja Środków Trwałych
LIFO – last in first out, czyli ostatnie weszło, pierwsze wyszło to metoda wykorzystywana do wyceny rozchodu aktywów, zwana także metodą najpóźniejszej dostawy, albo metodą ceny najpóźniejszej. Alternatywne metody wyceny rozchodu aktywów to m.in. FIFO (first in first out). Czytaj także: LIFO – co to za metoda?
MW – magazyn walut – funkcja w enova365, która pozwala na automatyczne wyliczanie różnic kursowych od własnych środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku walutowym lub w kasie walutowej. Więcej o magazynie walut przeczytasz w bazie wiedzy
NIP – numer identyfikacji podatkowej to unikatowy numer przypisany każdemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą w Polsce i w UE. Czytaj także: NIP europejski – komu jest potrzebny i jak go uzyskać?
NKUP – niestanowiący kosztu uzyskania przychodu, czyli wydatek, który nie może być odliczony od podstawy opodatkowania. Do NKUP zaliczamy m.in. kary, koszty egzekucyjne, odsetki budżetowe, podatki i opłaty. NKUP nie wpływają na wysokość dochodu podatnika, ale zwiększają jego obciążenie podatkowe.
OSS – one stop shop, to specjalna procedura unijna rozliczania podatku VAT. Umożliwia rejestrację rozliczenia VAT w jednym państwie UE bez konieczności rejestracji VAT w innych państwach członkowskich. Czytaj więcej: Procedura OSS – jak księgować faktury OSS?
PKWiU – Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług to system kodów używany do klasyfikacji wyrobów i usług. Umożliwia jednoznaczne określenie rodzaju działalności, ułatwiając analizę statystyczną i gromadzenie danych.
REGON – Rejestr Gospodarki Narodowej: REGON to skrót od Rejestru Gospodarki Narodowej, który identyfikuje podmioty gospodarcze w Polsce. Jest używany do celów statystycznych i administracyjnych.
WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów występuje wtedy, gdy zakup towarów związany jest z ich transportem z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Czytaj także: Transakcja WNT – czym jest i kogo dotyczy?
Skróty ze świata nowoczesnych technologii, które rewolucjonizują księgowość
Oprogramowanie, które pozwala automatyzować pracę księgowych rewolucjonizuje procesy w działach księgowości – oszczędza czas, zwiększa dokładność i eliminuje błędy. Rozszyfrowanie niektórych skrótów związanych z technologią dla księgowych może jednak stanowić wyzwanie. Żeby ułatwić Ci to zadanie, najważniejsze z nich umieściliśmy poniżej.
AI – artificial intelligence, czyli sztuczna inteligencja to nauka tworzenia inteligentnych programów komputerowych, które potrafią się uczyć – przyswajać informacje i wykorzystywać je w określonym kontekście, rozumować – wykorzystywać kontekst i zasady do dochodzenia do różnych wniosków – oraz doskonalić swoje działanie, czyli uczyć się na błędach. Narzędzia AI mogą analizować nie tylko ustrukturyzowane, ale także nieustrukturyzowane dane, dzięki czemu wspierają pracę księgowych m.in. w wykrywaniu błędów i nieprawidłowości finansowych. Czytaj także: Sztuczna inteligencja w księgowości – czy roboty zastąpią księgowych?
BI – business intelligence – narzędzia umożliwiające zbieranie danych z systemów ERP, które obsługują różne obszary działalności przedsiębiorstw. Pozwalają na przetwarzanie, agregowanie oraz układanie tych danych w taki sposób, aby umożliwić ich późniejsze wykorzystanie do przygotowywania raportów i zestawień oraz analizy. Czytaj także: Narzędzia BI – jak zyskać mapę biznesu dzięki panelom BI?
DMS – document management system to oprogramowanie służące do zarządzania dokumentami oraz baza danych przechowująca dokumentację firmową w wersji cyfrowej. Jeżeli DMS jest częścią systemu ERP można zintegrować go z modułem odpowiedzialnym za obieg dokumentów w firmie, takim jak Workflow, co przyspiesza codzienną pracę. Czytaj także: DMS – co to jest i jakie ma zastosowanie?
EDI – electronic data interchange to elektroniczna wymiana danych, która polega na tym, że dokument w postaci pliku o ustandaryzowanej strukturze jest generowany przez jedną firmę, a importowany przez drugą. Pozwala to wprowadzać do systemu dokumenty (np.: zamówienia czy faktury) bez udziału człowieka. Więcej o tym, czym jest EDI.
EOD – elektroniczny obieg dokumentów jest to zespół zautomatyzowanych procesów związanych z przechowywaniem dokumentów w elektronicznej formie w systemie i ich przepływem między przypisanymi do nich pracownikami w ściśle zaplanowanym porządku. Więcej o EOD
ERP – enterprise resource planning to oprogramowanie, które służy do kompleksowego zarządzania zasobami przedsiębiorstwa. Składa się z modułów, czyli wyspecjalizowanego oprogramowania, które służy do usprawnienia wybranego obszaru działania organizacji, do pewnego stopnia automatyzując realizowane procesy. Więcej o tym co to jest system ERP?
OCR – optical character recognition – to technologia umożliwiająca optyczne rozpoznawanie znaków. Odpowiedni program sczytuje je z różnego rodzaju dokumentów – plików graficznych, wydruków lub dokumentów pisanych ręcznie – a następnie zamienia na wersję cyfrową. Czytaj także: Technologia OCR – jak ułatwia odczytywanie danych ze skanów faktur?
RPA – robotic process automation to technologia automatyzacji powtarzalnych procesów biznesowych, z wykorzystaniem programów komputerowych. Takie programy zawsze działają tak samo – nie uczą się na błędach, nie improwizują, ani nie wychodzą z propozycją lepszego wykonania danej czynności. Są szeroko stosowane w księgowości do wykonywania powtarzalnych i czasochłonnych zadań. Takie możliwości automatyzacji zapewnia także enova365.
SAAS – Software as a service – to model udostępniania oprogramowania w chmurze, w którym dostawca chmury rozwija i utrzymuje aplikacje chmurowe, zapewnia ich automatyczne aktualizacje i udostępnia oprogramowanie swoim klientom za pośrednictwem internetu w zamian za abonament, w zależności od wykorzystania zasobów. Sprawdź, jak to działa w enova365
Trzymaj rękę na pulsie trendów w księgowości i biznesie
Na każdy z wymienionych wyżej skrótów możesz natrafić, nie tylko pracując w księgowości, ale także zarządzając firmą lub pracując na oprogramowaniu finansowo-księgowym. Dzięki temu, że oprócz rozwinięcia poszczególnych skrótów zamieściliśmy też ich definicje oraz linki do artykułów na blogu enova365, które je szerzej omawiają, możesz dobrze zrozumieć te pojęcia.
Żeby łatwiej było Ci trzymać rękę na pulsie trendów w księgowości i biznesie zapraszamy do regularnego czytania naszego bloga. Pomoże Ci w tym otrzymywanie powiadomień o publikowanych tu artykułach. Żeby je otrzymywać, zaprenumeruj nasz newsletter.
