System traceability nazywane bywa także identyfikowalnością procesów. Pozwala na śledzenie procesów produkcji na każdym ich etapie – od wytworzenia produktu po ostatnie kroki na ścieżce logistycznej. Jak wygląda implementacja systemów traceability i jakie korzyści dla firmy niesie ich implementacja?
Spis treści:
- System traceability – co to jest?
- Traceability – warunki implementacji systemu
- Które branże powinny skorzystać z traceability?
- System traceability – zalety wdrożenia
System traceability – co to jest?
System traceability to oprogramowanie do śledzenia poszczególnych etapów produkcji – z języka angielskiego trace znaczy śledzić, namierzać. W języku polskim używa się na niego także określenia system identyfikowalności.
Śledzenie pomaga odtworzyć proces powstawania danego produktu. Dzięki temu dużo łatwiej można wykryć i zidentyfikować problemy czy nieprawidłowości w produkcji – gdzie dokładnie pojawia się problem, bez konieczności ingerencji w cały cykl. Ma to ogromne znaczenie z punktu widzenia zarządzania jakością.
Wyróżnia się 3 rodzaje śledzenia procesów:
- wstecz – to poruszanie się w górę łańcucha dostaw, w celu określenia źródła pochodzenia składników czy komponentów użytych do wytworzenia danego produktu,
- wewnętrznie – czyli w ramach konkretnego procesu,
- wprzód – śledzenie ma pomóc w identyfikacji odbiorcy produktu oraz stworzeniu całej ścieżki logistycznej aż do wprowadzenia produktu do obrotu.
Systemy traceability dzieli się w teorii także na:
- wewnętrzne – czyli śledzenie procesów powstawania produktów od producenta do konsumenta, określa wszystkie działania podjęte na hali produkcyjnej w ramach jednego zakładu pracy,
- zewnętrzne – to identyfikowalność produktów od klienta do producenta, określa pochodzenie materiałów oraz ścieżkę dostawy do klienta końcowego.
Warto też podkreślić różnicę pomiędzy ERP a systemem traceability. O ile ERP zakłada modelowe procesy, traceability opiera się na dokładnych danych spływających z hali produkcyjnej i pozwala na ich śledzenie w czasie rzeczywistym. Najlepsze efekty uzyskuje się, gdy ERP jest zintegrowany z systemem identyfikowalności, a więc gdy traceability przekazuje informacje do ERP.
Przykładem rozwiązania ERP w produkcji jest system enova365. Moduł Produkcja pozwala na kontrolowanie procesu produkcji i optymalizację kosztów.
Traceability – warunki implementacji systemu
Wdrożenie traceability w proces produkcji oraz dostawy wymaga odpowiedniego oprogramowania. Śledzenie produkcji najczęściej opiera się na nadawaniu poszczególnym partiom produktów czy produktom numerów identyfikacyjnych. Oznaczenia te mogą zostać zaimplementowane w formie QR kodów, kodów kreskowych, oznaczeń RFID czy innych. Znaczniki pomagają w łatwy sposób odszukać produkt na taśmie produkcyjnej, a także prześledzić jego ścieżkę wprzód, wstecz czy wewnętrznie.
Technologie traceability – przykłady rozwiązań
Systemy traceability korzystają z różnych technologii, aby umożliwić efektywne śledzenie i monitorowanie produktów, procesów czy przesyłek. Oto kilka przykładów rozwiązań technologicznych stosowanych w procesie identyfikowalności.
Kod kreskowy i kody QR
Najbardziej podstawowa i powszechnie stosowana forma identyfikacji produktów. Może przechowywać różnorodne informacje, takie jak numer seryjny, data produkcji czy informacje o dostawcy.
RFID (Radio-Frequency Identification)
Pozwala na bezkontaktowe i automatyczne identyfikowanie, śledzenie i zarządzanie aktywami. Stosowane w logistyce, handlu detalicznym i zarządzaniu magazynem.
GPS (Global Positioning System)
Używane głównie w logistyce i transporcie do śledzenia lokalizacji przesyłek w czasie rzeczywistym.
IoT (Internet of Things)
Sensory IoT mogą zbierać różnorodne dane, takie jak temperatura, wilgotność czy ciśnienie, i przesyłać je w czasie rzeczywistym. Stosowane w magazynach, transporcie i w produkcji.
Blockchain
Technologia ta umożliwia zabezpieczenie i uwierzytelnienie danych. Dzięki nienaruszalności i transparentności, blockchain jest używany do zapewnienia pochodzenia i autentyczności produktów.
Przeczytaj także: Sztuczna inteligencja w HR. Jak AI usprawnia pracę kadrowych?
Jak zaimplementować system traceability w przedsiębiorstwie?
Implementacja systemu traceability zależy od kilku kluczowych czynników i warunków. Oto niektóre z nich:
1. Analiza wymagań
Przed rozpoczęciem implementacji, ważne jest zrozumienie, co firma chce osiągnąć, a więc jaki jest cel wprowadzania systemu identyfikowalności. Czy chodzi o zgodność z regulacjami, poprawę jakości, czy może efektywność operacyjną? Ważne jest także zrozumienie, kto będzie korzystał z systemu i jakie są ich wymagania.
2. Planowanie
Kolejnym krokiem jest określenie budżetu oraz zasobów. Upewnij się, że masz odpowiednie zasoby finansowe i ludzkie do wdrożenia systemu. Zdecyduj, które technologie najlepiej spełnią wymagania przedsiębiorstwa (np. RFID, blockchain, oprogramowanie do zarządzania).
3. Projektowane systemu i integracja
Wybierz lub zaprojektuj architekturę systemu tak, aby mogła skalować się w miarę rozwoju organizacji. Jeżeli to możliwe, zintegruj nowy system z istniejącymi bazami danych i narzędziami, np. z systemem ERP czy systemem magazynowym.
4. Wdrożenie i ewaluacja
Zanim wdrożysz system na szeroką skalę w przedsiębiorstwie, warto przeprowadzić testy, aby zidentyfikować potencjalne zagrożenia dla projektu. Kolejnym etapem będzie przeszkolenie personelu z korzystania z technologii.
Po wdrożeniu, regularnie przeglądaj dane i wyniki, aby upewnić się, że system działa zgodnie z oczekiwaniami. Planuj i implementuj regularne aktualizacje, aby dostosować się do zmian w regulacjach czy technologii. Zbieraj feedback od użytkowników i dokonuj niezbędnych zmian w systemie.
Które branże powinny skorzystać z traceability?
Systemy śledzenia, czyli traceability, są użyteczne w wielu branżach, gdzie wymagana jest wysoka precyzja, zgodność z regulacjami, jak i tam, gdzie potrzebne jest monitorowanie procesów.
Żywność i hodowla zwierząt
Od 28 stycznia 2022 roku, zgodnie z rozporządzeniem nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady systemy traceability muszą zostać wprowadzone do każdego etapu produkcji:
- sektora żywności,
- pasz,
- zwierząt hodowlanych,
- dodatków do żywności.
Wymóg ten ma gwarantować bezpieczeństwo konsumentów.
Medycyna i Farmacja
Śledzenie powstania leków, wyrobów medycznych czy suplementów diety, a także ich składników i urządzeń medycznych potrzebnych do ich produkcji to kluczowy element gwarantujący bezpieczeństwo pacjentów. Zapewnia zgodność z regulacjami i standardami wyznaczonymi przez organy licencjonujące.
Łańcuchy dostaw i logistyka
Traceability pozwala na monitorowanie przesyłek i ich pochodzenia, a także na optymalizację procesów i zwiększenie efektywności.
Produkcja i inżynieria
Zapewnia kontrolę jakości i procesów produkcyjnych. Umożliwia lepsze zarządzanie zasobami i komponentami. Dodatkowo pozwala na gromadzenie dokumentacji i archiwizacji danych dla celów audytu.
Energetyka
Traceability pozwala na monitorowanie i zarządzanie zasobami energetycznymi oraz kontrolę zgodności z regulacjami środowiskowymi i standardami bezpieczeństwa.
Finanse i bankowość
Systemy śledzące pozwalają na monitorowanie transakcji i ułatwiają prowadzenie audytów. Co więcej, zapewniają zgodność operacji finansowych z regulacjami prawnymi oraz zabezpieczają przed oszustwami i praniem pieniędzy.
IT i oprogramowanie
Identyfikowalność daje możliwość zarządzania kodem źródłowym i wersjonowaniem, a także pozwala na śledzenie błędów i zmian w oprogramowaniu. Daje pewne zabezpieczenie przed zagrożeniami cybernetycznymi.
System traceability – zalety wdrożenia
Identyfikowalność to jeden z kluczowych elementów zarządzania jakością. Oprócz tego systemy traceability przynoszą organizacji korzyści takie jak:
- zwiększenie efektywności – umożliwia automatyzację i optymalizację procesów, co prowadzi do redukcji kosztów i czasu potrzebnego na realizację zadań,
- poprawa jakości i możliwość szybkiej implementacji poprawek – śledzenie pozwala na wczesne wykrywanie błędów i ich eliminację, co z kolei prowadzi do poprawy jakości produktów czy usług,
- zgodność z procedurami i regulacjami – systemy te ułatwiają utrzymanie zgodności z różnymi standardami i regulacjami prawnymi, co jest kluczowe w branżach takich jak medycyna, branża spożywcza czy finanse,
- zwiększenie transparentności – daje możliwość śledzenia całego łańcucha dostaw lub cyklu życia produktu, co zwiększa zaufanie klientów i partnerów,
- poprawę zarządzania ryzykiem – monitorowanie i analiza danych pomagają w identyfikacji i minimalizacji ryzyk związanych z działalnością przedsiębiorstwa,
- zwiększenie bezpieczeństwa – zastosowanie nowoczesnych technologii, takich jak blockchain, może zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa danych,
- zadowolenie klienta – w efekcie końcowym śledzenie produkcji ma przede wszystkim przełożyć się na zadowolenie oraz bezpieczeństwo klienta jako ostatecznego odbiorcy produktu.
Czytaj też: KSef, e-commerce i przyszłość cyfryzacji – wywiad z Rafałem Owsianikiem
Systemy traceability w procesie produkcji – niezbędny element zarządzania jakością!
Śledzenie produkcji na każdym jej etapie daje gwarancję kontroli jakości. Zapewnia także możliwość odtworzenia ścieżki produktu – od surowców początkowych, przez miejsca produkcji, pracowników biorących udział w wytwarzaniu, aż do transportu i sprzedaży. Identyfikowalność daje gwarancję jakości, powtarzalność procesu oraz zgodność z regulacjami prawnymi.
Aby system traceability przynosił najwięcej korzyści Twojej organizacji, zintegruj go z systemem ERP. Przetestuj moduł Produkcja enova365. Skorzystaj z darmowego, 14-dniowego demo oraz umów się na prezentację z naszym konsultantem.
