Konsolidacja sprawozdań finansowych – na czym polega?

Kiedy konsolidacja sprawozdań finansowych jest konieczna? Jakie przedsiębiorstwa muszą ją wykonać? Dowiedz się, jak przeprowadzić ją sprawnie. Przedstawiamy checklistę konsolidacji finansowej.

Spis treści:

• Co to jest konsolidacja sprawozdań finansowych?
• Konsolidacja sprawozdań finansowych – krok po kroku
• Konsolidacja sprawozdań finansowych – kiedy?
• Jak usprawnić konsolidację sprawozdań finansowych?

Co to jest konsolidacja sprawozdań finansowych?

W momencie, gdy jeden podmiot gospodarczy nabywa inny, obie firmy tworzą między sobą powiązanie kapitałowe. To oznacza, że gdy nadejdzie czas przygotowania sprawozdań finansowych, należy to uczynić jednorazowo dla całej grupy kapitałowej – umożliwia to właśnie konsolidacja finansowa.

Choć to standardowy dokument finansowy, to zaznaczyć trzeba, że konsolidacja sprawozdań finansowych gromadzi wszystkie informacje, które dotyczą działania całej grupy powiązanych ze sobą spółek. Ma to na celu m.in.:

• ujawnienie monopolizacji rynku przez jedną spółkę, która mogłaby np. działać pod wieloma markami zakupionych wcześniej podmiotów gospodarczych;
• ujawnienie sytuacji, w których spółka transferuje zyski do powiązanych z nią podmiotów zlokalizowanych w rajach podatkowych;
• uniemożliwienie tworzenia sztucznego obrazu faktycznej sytuacji ekonomicznej tzw. jednostki dominującej (czyli spółki sprawującej kontrolę nad innymi spółkami) m.in. poprzez wewnątrzgrupowe transfery środków finansowych mające na celu sztuczną poprawę lub pogorszenie sytuacji finansowej spółki.

Czeka Cię zakup innego przedsiębiorstwa lub weźmiesz udział w takiej transakcji? Poznaj metody konsolidacji sprawozdań finansowych, z którymi prędzej czy później przyjdzie Ci się zmierzyć.

Konsolidacja sprawozdań finansowych krok po kroku

Na szczęście konsolidacja sprawozdania finansowego jest działaniem powtarzalnym oraz dokładnie umocowanym w przepisach prawa. Możliwe jest dzięki temu stworzenie „checklisty”, która ułatwi przeprowadzenie całego procesu.

Konsolidacja finansowa może być przeprowadzona w 10 krokach:

1. Dokonujemy importu z systemów księgowych wykorzystywanych do tej pory przez pojedyncze spółki – gromadzimy wszystkie informacje związane z finansami każdego z podmiotów. Ten krok jest bardzo łatwy do wykonania w momencie, gdy wszystkie spółki wchodzące w skład grupy korzystają z tego samego rozwiązania, np. systemu ERP enova365, który umożliwia pracę na wielu bazach danych przypisanych każdej spółce osobno.
2. Wprowadzamy niezbędne korekty w poszczególnych bazach danych dotyczących spółek, aby wszystkie dane były poprawne.
3. Tworzymy jednostkowe sprawozdania finansowe dla każdej ze spółek z uwzględnieniem rachunku zysków i strat oraz bilansu.
4. Wystawiamy noty objaśniające dotyczące wartości prezentowanych w sprawozdaniach przygotowanych dla poszczególnych spółek.
5. Przygotowujemy raporty walidacyjne, czyli specjalne raporty pozwalające zweryfikować spójność danych. Dotyczy to krzyżowego sprawdzenia pozycji sprawozdań finansowych (w ramach rachunku zysków i strat, bilansu, zestawienia zmian, kapitału własnego i rachunku przepływów pieniężnych) oraz not objaśniających.
6. W tym kroku należy przeliczyć waluty lokalne spółek na walutę wykorzystywaną przez całą grupę kapitałową. Jest to krok opcjonalny, który należy wykonać tylko w momencie, gdy w grupie znajdują się spółki zagraniczne. 

Warto pamiętać, że przeliczenie waluty musi być wykonane z wykorzystaniem kursów historycznych, czyli kursów między walutą lokalną a walutą grupy kapitałowej na dzień dokonania każdej transakcji uwzględnionej w sprawozdaniu.

7. Eliminujemy ze sprawozdania wszelkie transakcje wewnątrzgrupowe dokonywane między powiązanymi ze sobą spółkami. Na tym etapie należy też często uzgodnić, które z transakcji między podmiotami były transakcjami wzajemnymi.
8. Przygotowujemy korekty konsolidacyjne, w skład których wchodzi m.in. eliminacja kapitałów własnych spółek zależnych i wartości udziałów w jednostkach powiązanych dla spółki dominującej, korekta zysków i strat dla udziałowców mniejszościowych czy też korekta transakcji dla sprzedaży środków trwałych w obrębie grupy.
9. Przygotowujemy skonsolidowane sprawozdanie finansowe, w skład którego wchodzi rachunek zysków i strat, bilans, rachunek przepływów pieniężnych, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz wszelkie dodatkowe informacje, jak noty czy objaśnienia.
10. Wykonujemy audyt sprawozdania, tym samym sprawdzając, czy konsolidacja finansowa jest przygotowana zgodnie z obowiązującymi przepisami i posiada wszystkie niezbędne dane.

Konsolidacja sprawozdań finansowych – kiedy?

Wiesz już, czym jest konsolidacja sprawozdania finansowego oraz w jaki sposób ją przeprowadzić. A czy zawsze – lub – kiedy jest konieczna?

Mówią o tym przepisy zawarte w Ustawie o rachunkowości, jak i Międzynarodowe Standardy Rachunkowości. Zgodnie z art. 56 uor, jednostka dominująca musi wykonać konsolidację sprawozdań finansowych po zakończeniu każdego roku obrotowego. 

Wyjątki stanowią:

Sytuacja 1: Przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych w grupie kapitałowej wystąpiły dwie z poniższych okoliczności, tj.:

• suma aktywów grupy na koniec roku obrotowego nie przekraczała 38 400 000 zł,
• przychody netto za sprzedaż towarów i usług za rok obrotowy nie przekroczyły 76 800 000 zł
• średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty nie przekroczyło 250 pracowników.

Sytuacja 2: Po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych spełnione zostały przynajmniej 2 z poniższych warunków:

• suma aktywów grupy na koniec roku obrotowego nie przekracza 32 400 000 zł,
• przychody netto za sprzedaż towarów i usług za rok obrotowy nie przekroczyły 64 000 000 zł
• średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty nie przekroczyło 250 pracowników.

Jak usprawnić konsolidację sprawozdań finansowych?

Proces konsolidacji finansowej jest zadaniem wymagającym czasu oraz odpowiednich narzędzi. Na szczęście istnieją dziś na rynku rozwiązania, które pozwalają skutecznie wspomóc osoby odpowiedzialne za sprawozdawczość w grupie kapitałowej. Jakie metody konsolidacji sprawozdań finansowych będą najszybsze? Wykorzystanie wspomnianego wcześniej systemu ERP enova365 ułatwi proces, szczególnie gdy korzystają z niego oba połączone ze sobą kapitałowo biznesy.

System enova365 umożliwia m.in. pracę na wielu wewnętrznych bazach danych, dzięki czemu zachowana jest integralność informacji pomiędzy poszczególnymi spółkami. Odpowiada za to moduł Księgowość, w ramach którego możesz nie tylko prowadzić księgowanie dokumentacji i rozliczanie podatków, ale również szeroko zakrojone analizy biznesowe. Dzięki temu, że enova365 zbiera dane spółek w jednym miejscu i automatyzuje wiele działań, to również idealny program do konsolidacji sprawozdań finansowych, który przyspieszy cały proces i zminimalizuje ryzyko błędów.

Dobry system rachunkowy wspiera biznes na każdym etapie jego działania. Od prostej jednoosobowej działalności poprzez spółki, a skończywszy na rozbudowanych grupach kapitałowych. Chcesz poznać pełne możliwości enova365? Skontaktuj się z nami i umów na bezpłatną konsultację. Pokażemy Ci funkcjonalność systemu oraz sprawdzimy, jak może on przyspieszyć prace w Twojej firmie.