Czym jest główny harmonogram produkcji? MPS, czyli Master Production Schedule organizuje i harmonizuje następujące po sobie etapy produkcji. Przygotowanie harmonogramu zapewnia płynność zarządzania i funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego. Jak go właściwie sporządzić? Pomogą w tym systemy ERP!
Spis treści:
- Główny harmonogram produkcji − co to jest?
- Kiedy tworzymy główny harmonogram produkcji?
- Czym się różni harmonogram od planu?
- Rodzaje harmonogramów produkcji
- Z czego składa się harmonogram produkcji?
- Jak sporządzić główny harmonogram produkcji?
Główny harmonogram produkcji − co to jest?
Główny harmonogram produkcji – MPS (z ang. Master Production Schedule) − to szczegółowy plan działania, w którym określa się kolejność etapów produkcji i wykonywanych po sobie czynności. Wskazuje początek i koniec wykonywanych zadań. Do ich oznaczenia wykorzystuje się interwały czasowe, np. godziny, dni, tygodnie, miesiące etc.
To narzędzie, które pomaga zorganizować proces produkcyjny i zapewniać, że wszystkie niezbędne kroki będą wykonywane na czas i we właściwej kolejności. Bez niego działanie linii produkcyjnej byłoby praktycznie niemożliwe.
Harmonogram produkcji stanowi bardzo ważne narzędzie zarządzania. Dzięki niemu wiadomo, kiedy i jakie zasoby (pracownicy, park maszyn, materiały) będą wykorzystywane. Dobrze dopracowany harmonogram produkcji pozwala uniknąć przestojów w pracy, nadprodukcji czy nieefektywnego wykorzystania zasobów. Zapewnia m.in. terminowe realizowanie zamówień.
Dane planistyczne zawarte w głównym harmonogramie produkcji sterują planowaniem zapotrzebowania materiałowego.
Harmonogram produkcji może obejmować informacje dotyczące:
- zamówień surowców,
- planowania produkcji,
- kontroli jakości,
- etapów montażu
- dat dostawy i wysyłki.
Kiedy tworzymy główny harmonogram produkcji?
Główny harmonogram produkcji ustala się na etapie planowania procesu produkcyjnego − to jedno z pierwszych zadań. Powinien być opracowany na podstawie analizy potrzeb rynku, dostępności zasobów, zamówień klientów i innych czynników, które mogą wpływać na proces produkcyjny.
W harmonogramie najważniejsze będzie uwzględnienie czasu potrzebnego na wykonanie poszczególnych etapów produkcji, takich jak zamówienie materiałów, montaż, testowanie jakości, a także dostępność pracowników i maszyn.
Tworzenie głównego harmonogramu produkcji wymaga współpracy różnych działów w firmie, takich jak dział planowania, produkcji, zakupów i sprzedaży. Jest to proces dynamiczny, który może ulegać zmianom w miarę postępu produkcji lub wprowadzania nowych informacji.
Czym się różni harmonogram od planu?
Najprościej rzecz ujmując: plan produkcji stanowi podstawę do utworzenia szczegółowego harmonogramu.
Plany są bardziej ogólne: określa się w nich głównie wolumen produkcji w danym przedziale czasowym, z uwzględnieniem zapotrzebowania. Powstaje w oparciu o analizę rynkową oraz gromadzone dane. Plan zakłada długoterminową perspektywę.
Z kolei harmonogram produkcji jest uszczegółowieniem planu − to rozpisanie celów zakładanych przez plan na poszczególne zadania. Następnie realizację tych zadań przypisuje się do konkretnych zasobów w czasie, np. pracownik A, pracuje przy maszynie B, z wykorzystaniem materiałów C, przez czas X.
O ile plan ustala cele produkcji dostosowane do możliwości przedsiębiorstwa, o tyle harmonogram pozwala na koordynację pracy oraz realizację tych celów w czasie.
Warto też podkreślić, że harmonogram produkcyjny może dynamicznie się zmieniać, w zależności od konkretnej sytuacji wypadkowej: awaria w parku maszynowym, opóźnienie w dostawie surowców, niedobór pracowników, etc. Harmonogram produkcji powinien elastycznie dopasowywać się do zmiennych okoliczności.
Więcej na temat różnicy w harmonogramowaniu i planowaniu produkcji pisaliśmy tu: Planowanie a harmonogramowanie produkcji – na czym polega różnica?
Rodzaje harmonogramów produkcji
Jak wygląda harmonogram produkcji? Logistyka zarządzania linią produkcyjną może opierać się na różnych modelach harmonogramowania. Warto wspomnieć m.in. o 3 z nich. Są to:
Harmonogram Gantta
Przedstawia zadania lub etapy produkcji w formie paska czasowego. Każde zadanie to oddzielny pasek, a jego długość wskazuje czas trwania tego zadania. Harmonogram Gantta jest wygodny w odczycie i umożliwia łatwe określenie kolejności i terminów zadań.
Ten rodzaj planowania wykorzystuje się w systemie enova365 w module Produkcja.
Harmonogram PERT (Program Evaluation and Review Technique)
Skupia się na określeniu zależności między zadaniami oraz oszacowaniu czasu, który jest potrzebny do ukończenia całego projektu. PERT opiera się na sieciach zdarzeniowych, które uwzględniają zarówno czas realizacji zadań w wersji optymistycznej, pesymistycznej i prawdopodobnej.
Harmonogram Kanban
Często stosowany w systemach just-in-time (JIT). Wykorzystuje karty kanban do kontroli przepływu materiałów i informacji w procesie produkcyjnym. Harmonogram kanban skupia się na zachowaniu równowagi między dostawami a zapotrzebowaniem na poszczególne komponenty.
Z czego składa się harmonogram produkcji?
Harmonogram produkcji składa się z kilku głównych elementów, które pomagają zorganizować i określić czasowe rozmieszczenie poszczególnych etapów produkcji. Są to:
Zadania i etapy
Aby stworzyć harmonogram produkcji, należy zdefiniować poszczególne zadania, procesy i technologie. Mogą to być m.in. zamówienie surowców, montaż, testowanie, pakowanie i wysyłka.
W przypadku pracowników odpowiedzialnych za poszczególne etapy produkcji ważne jest ustalenie kompetencji.
Czas trwania
Każde zadanie lub etap ma określony czas, jaki jest potrzebny do jego wykonania. Można wyrazić go w dowolnych jednostkach czasu.
Dostępność zasobów
Harmonogram produkcji musi uwzględniać dostępność niezbędnych zasobów, takich jak surowce, maszyny, narzędzia i pracownicy. Musi obejmować planowane zamówienia, dostawy i inne czynniki, które mogą wpływać na dostępność zasobów.
Terminy
Harmonogram produkcji zawiera ustalone terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych zadań lub etapów. Określa, kiedy powinny być wykonane i kiedy można oczekiwać ukończenia całego procesu produkcyjnego.
Kalendarz
W harmonogramie produkcji powinny być określone godziny pracy zakładu produkcyjnego oraz dni wolne od pracy.
Jak sporządzić główny harmonogram produkcji?
Pierwotnie harmonogramy sporządzano analogowo. Przybierały one formę tabeli, gdzie kolumny odpowiadały przedziałom czasowym, a wiersze to powstające produkty.
Dziś jednak zautomatyzowana produkcja wykorzystuje ERP czy MRP (z ang. Manufacturing Resource Planning), które usprawniają pracę w zakładzie. Narzędzie teleinformatyczne systematyzuje i układa w logiczny ciąg zasoby materiałowe, ludzkie i czasowe, aby cała produkcja była optymalnie zsynchronizowana.
Niezależnie, w jaki sposób sporządzany jest harmonogram produkcji, najczęściej do etapów tworzenia go zalicza się:
- zbieranie informacji dotyczących procesu produkcyjnego − obejmują one specyfikacje produktów, zamówienia klientów, dostępność zasobów, oczekiwane terminy dostaw, dane dotyczące jakości i inne kluczowe czynniki,
- zidentyfikowanie zadań i etapów wymaganych do ukończenia procesu produkcyjnego − uwzględnione powinny zostać zamówienia surowców, montaż, testowanie, pakowanie i wysyłka,
- określanie zależności między różnymi zadaniami lub etapami produkcji − pewne zadania muszą zostać zakończone przed rozpoczęciem innych,
- szacowanie czasu trwania każdego zadania lub etapu − można robić to na podstawie doświadczenia czy danych historycznych,
- ustalanie terminów rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych etapów produkcji − możesz korzystać z narzędzi i technik zarządzania projektami, takich jak np. diagramy Gantta, aby wizualnie przedstawić harmonogram,
- weryfikacja i dostosowanie harmonogramu − pod kątem logiczności, dostępności zasobów i wykonalności,
- komunikacja i monitorowanie − harmonogram powinien być udostępniony odpowiednim osobom i zespołom w firmie. Monitoruj postęp produkcji na bieżąco i aktualizuj harmonogram, gdy pojawiają się zmiany lub opóźnienia.
Przy tworzeniu harmonogramu produkcji należy wziąć pod uwagę zmiany, które będą wymagały aktualizacji harmonogramu, takie jak braki produkcyjne, awarie, problemy z zasobami ludzkimi. Ważne, aby harmonogram zachowywał pewną elastyczność lub możliwość reagowania na zmieniającą się rzeczywistość tak, aby zachować płynny przebieg procesu produkcyjnego.
Jak sporządzić harmonogram produkcji w systemie enova365?
Na początek należy określić zasoby produkcyjne (głównie chodzi o park maszynowy), które będą brane pod uwagę w czasie tworzenia harmonogramu.
Aby stworzyć harmonogram produkcji, musisz zdefiniować technologie i operacje wzorcowe. Kolejnym krokiem będzie powiązanie produktów (materiałów) z technologiami wzorcowymi (domyślnymi) − to tzw. określanie parametrów produktów. Dzięki temu, kiedy w systemie pojawi się zamówienie, produkt ten zostanie przypisany do danej technologii − a więc zostanie włączony we właściwym miejscu na linii produkcyjnej.
Moduł produkcja umożliwia także definiowanie pracowników niezbędnych do wykonania danej operacji technologicznej. To krok powiązania poszczególnych etapów produkcji z zasobami ludzkimi.
Moduł Produkcja enova365 wykorzystuje algorytmy tworzenia harmonogramu produkcji oparty na:
- EDD (Earliest due date), czyli najszybszy termin wykonania,
- SPT (Shortest processing time), czyli najkrótszy czas trwania,
- Line (wg kolejki zleceń), czyli zgodnie z kolejnością zleceń zaczytanych do systemu.
Co ważne, w harmonogramie możesz określić dni wolne od pracy oraz godziny pracy zakładu.
Kolejnym krokiem w tworzeniu głównego harmonogramu produkcji w enova365 będzie wybranie trybu planowania według zasobu produkcyjnego lub zasobu produkcyjnego i pracownika.
Następnie wystarczy już tylko wskazać datę i godzinę rozpoczęcia procesu oraz wskazać zlecenia, które mają zostać zaplanowane. W ten sposób powstaje pełny harmonogram produkcji.
Moduł Produkcja enova365 uwzględnia też sytuacje, które mogą wpłynąć na harmonogram takie jak: awarie czy braki produkcyjne. Co więcej, moduł powiązany może zostać z modułem CRM. Dzięki temu Produkcja otrzymuje informacje o planowanych serwisach, wypożyczeniach, rezerwacjach i innych zadaniach, które mają wpływ na dostępność maszyn.
Sprawdź, jak wygląda planowanie produkcji w systemach ERP.
Główny harmonogram produkcji − stwórz go za pomocą oprogramowania!
Dziś tworzenie głównego harmonogramu produkcji jest prostsze niż kiedykolwiek. ERP lub MRP sam koordynuje wszystkie zasoby w czasie, tworząc przejrzysty i zrozumiały grafik działania zakładu produkcyjnego.
Przekonaj się, jak wielkie zmiany może wprowadzić w Twojej firmie enova365. Przetestuj nasze darmowe demo lub umów się na prezentację z naszym konsultantem, który pokaże Ci wszystkie korzyści z korzystania z modułu Produkcja.
