Jak sprawdzić status podatnika VAT? Przewodnik po przepisach

Jak sprawdzić status podatnika VAT? Przewodnik po przepisach

Sprawdzenie statusu podatnika VAT kontrahenta może ochronić Cię przed potencjalnymi problemami związanymi z nieprawidłowym rozliczeniem podatkowym, czy nieuczciwymi kontrahentami. Zobacz, jak sprawdzić status podatnika VAT.

Spis treści:

Po co sprawdzać status podatnika VAT?

Sprawdzenie statusu podatnika jest bardzo istotne z kilku względów. Po pierwsze, sprawdzanie statusu podatnika VAT pozwala upewnić się, czy dana firma jest zarejestrowana jako płatnik VAT. Transakcje z podmiotami nieposiadającymi tego statusu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Współpraca z nielegalnymi podatnikami może skutkować nałożeniem na kupującego kar finansowych przez organy podatkowe.

Po drugie, współpraca z płatnikami VAT daje pewność, że transakcje są odpowiednio uwzględniane w rozliczeniach podatkowych. To z kolei chroni przed ewentualnymi problemami z Urzędem Skarbowym związanymi z błędnym rozliczeniem podatkowym.

Po trzecie, sam fakt posiadania przez firmę statusu płatnika VAT, może wpływać na postrzeganie przedsiębiorstwa przez klientów i partnerów biznesowych. Firma, która jest zarejestrowana jako płatnik VAT, może być uważana za bardziej rzetelną i profesjonalną.

Po czwarte, sprawdzanie statusu podatnika VAT ułatwia identyfikację potencjalnych oszustw podatkowych. Osoby próbujące działać na rynku bez rejestracji VAT mogą być wykrywane i unika się nieuczciwych transakcji.

Co oznacza status podatnika VAT?

Status podatnika VAT jest formalnym uznaniem przedsiębiorcy przez organy podatkowe jako płatnika podatku od wartości dodanej. Rejestracja w systemie VAT umożliwia przedsiębiorcy legalne prowadzenie działalności gospodarczej, pobieranie podatku od klientów i uczestnictwo w systemie rozliczeń podatkowych.

Co daje posiadanie statusu podatnika VAT?

Prawo do pobierania VAT

Posiadanie statusu podatnika VAT daje przedsiębiorcy prawo do pobierania podatku VAT od swoich klientów przy sprzedaży towarów lub świadczeniu usług.

Odliczanie VAT naliczonego

Płatnicy VAT mają możliwość odliczania podatku VAT naliczonego od zakupów do celów prowadzonej działalności. To zmniejsza kwotę podatku do zapłacenia.

Obowiązki raportowania 

Posiadanie statusu podatnika VAT wiąże się z regularnym składaniem deklaracji podatkowych, w których przedsiębiorca informuje organy podatkowe o swojej działalności.

Ułatwienia w handlu międzynarodowym

Firmy zarejestrowane jako płatnicy VAT łatwiej uczestniczą w transakcjach międzynarodowych, korzystając z różnych ułatwień celnych.

Wiarygodność biznesowa

Posiadanie statusu podatnika VAT może wpływać na postrzeganie przedsiębiorstwa przez klientów i partnerów biznesowych, zwiększając jego wiarygodność.

Minimalizacja ryzyka kar finansowych

Brak statusu podatnika VAT lub nieprzestrzeganie jego warunków może prowadzić do nałożenia kar finansowych przez organy podatkowe.

Zawieszenie i likwidacja

W sytuacjach szczególnych, takich jak zawieszenie działalności czy likwidacja przedsiębiorstwa, status podatnika VAT może ulec zmianie.

Rodzaje statusów podatnika VAT

Co do zasady, wyróżnia się przede wszystkim 2 rodzaje statusów podatnika VAT. Są to:

  • Czynny podatnik VAT

To określenie może odnosić się do przedsiębiorcy, który regularnie wykonuje transakcje opodatkowane VAT. Czynny podatnik VAT ma wszystkie prawa i obowiązki związane z VAT, w tym pobieranie i odprowadzanie podatku oraz składanie regularnych deklaracji podatkowych.

  • Zwolniony z rejestracji VAT

Przedsiębiorca może być zwolniony z obowiązku rejestracji VAT z różnych powodów, na przykład ze względu na niski obrót, specyfikę swojej działalności lub korzystanie z ulg podatkowych. Firmy zwolnione z VAT nie pobierają VAT od kontrahentów, ale jednocześnie nie mają prawa do odliczania VAT od zakupów.

Można także spotkać się z innymi statusami przedsiębiorcy w VAT. Status zawieszony może wystąpić w przypadku, gdy przedsiębiorca tymczasowo zawiesza działalność lub ma zaległości w płatnościach podatkowych. W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie ma obowiązku składania deklaracji podatkowych ani pobierania VAT. Jednak nie może również dokonywać legalnych transakcji handlowych.

Istnieje jeszcze status małego podatnika VAT. Dotyczy on przedsiębiorców, których roczny obrót nie przekracza określonej kwoty 2 mln euro. Mały podatnik ma prawo wybrać rozliczenie VAT kasowe. Metoda kasowa w rozliczeniu VAT umożliwia przedsiębiorcy opóźnione płacenie podatku dopiero po otrzymaniu zapłaty za fakturę, jednak dotyczy towarów lub usług sprzedawanych innym przedsiębiorcom. 

Jak sprawdzić status podatnika VAT? Krok po kroku

Status polskiego podatnika VAT można sprawdzić w dostępnym online wykazie podatników VAT, zwanej również „białą listą”. To narzędzie udostępniane jest elektronicznie przez Krajową Administrację Skarbową. Znajdziesz je tu: https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka

Dzięki temu wykazowi możesz:

  • sprawdzić, czy Twój kontrahent jest aktywnym podatnikiem VAT,
  • w przypadku odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru lub przywrócenia statusu podatnika VAT u Twojego kontrahenta, dowiedzieć się, jaka była podstawa prawna tych decyzji,
  • potwierdzić numer rachunku bankowego, na który powinieneś dokonywać płatności swojemu kontrahentowi.

Jak sprawdzić status podatnika VAT UE?

Status VAT przedsiębiorcy z krajów unijnych można uzyskać na stronie internetowej Komisji Europejskiej. Warto zauważyć, że system VIES dostarcza rzetelny wynik weryfikacji określonego numeru z daty przeszukiwania. Niemożliwe jest jednak zweryfikowanie, czy ten numer był aktywny w konkretnym okresie innym niż data przeszukiwania. Przejdź do wyszukiwarki VIES.

status podatnika vat w enova
enova365 umożliwia sprawdzenie statusu podatnika w bazie VIES oraz w bazie VAT MF

Zaświadczenie o statusie podatnika VAT

Jeżeli Ty sam chcesz uzyskać zaświadczenie potwierdzające status podatnika VAT, możesz złożyć wniosek o takie potwierdzenie. Wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego status podatnika VAT czynnego lub zwolnionego składa się do właściwego urzędu skarbowego. Miejsce rozliczania podatku VAT decyduje o wyborze urzędu. Wniosek powinien zawierać następujące dane wnioskodawcy i podatnika:

  • Imię, nazwisko (dla osób fizycznych) lub nazwa (dla osób prawnych),
  • Adres zamieszkania lub siedziby,
  • Numer NIP.

Wniosek musi wskazywać, czy chodzi o potwierdzenie statusu podatnika VAT czynnego, czy zwolnionego. Za wydanie zaświadczenia pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 21 zł.

Jeśli wniosek dotyczy osoby trzeciej, należy dołączyć uzasadnienie żądania. Można także wskazać konkretny przedział czasowy lub datę, na którą ma być wydane potwierdzenie.

status podatnika vat erp
Weryfikacja statusu podatnika VAT jest w enova365 możliwa dla pojedynczego kontrahenta lub zbiorczo dla wielu kontrahentów

Sprawdzanie statusu podatnika VAT − podsumowanie

Sprawdzanie statusu podatnika VAT staje się nieodzownym elementem każdej odpowiedzialnej działalności handlowej. Chroni przedsiębiorców przed potencjalnymi problemami związanymi z nieprawidłowym rozliczeniem podatkowym, zwiększa wiarygodność przedsiębiorstwa, a także minimalizuje ryzyko finansowe. Wiedza o statusie podatnika VAT to nie tylko obowiązek, ale również strategiczne narzędzie zarządzania ryzykiem i budowania uczciwych relacji handlowych. Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek transakcji, pamiętaj o znaczeniu sprawdzenia statusu podatnika VAT – decyzja, która może przynieść długotrwałe korzyści dla Twojego biznesu.

Aby skutecznie zarządzać swoimi relacjami z partnerami biznesowymi, warto przetestować moduł enova365 CRM i sprzedaż. ERP enova365 to skuteczne narzędzie, które ułatwi Ci rozliczenia z kontrahentami, bez względu na ich status w VAT. Sprawdź, jak działa moduł finanse i księgowość. Ogromną zaletą systemu enova365 jest to, że najszybciej na rynku ERP reagujemy na zmiany w prawie podatkowym czy przepisach kadrowo-płacowych, dostosowując rozwiązania do przyjętego przez ustawodawcę stanu prawnego. 

Umów się na prezentację enova365. Możesz także skorzystać z 14-dniowego, darmowego demo. Zobacz, jak enova365 może zmienić Twój biznes! 

Testuj enova365
ikona demo systemu ERP enova365
Wersja demo systemu enova365

Przetestuj produkt enova365 i poznaj jego możliwości

prezentacja
Umów bezpłatną prezentację

Spotkaj się z Autoryzowanym Partnerem enova365