Urlop bezpłatny jest jednym z kilku rodzajów urlopów, jakie zgodnie z Kodeksem pracy przysługują pracownikowi. W jakiej sytuacji można o niego wnioskować i jakim zasadom podlega? Tego dowiesz się z lektury poniższego artykułu.
Spis treści:
- Urlop bezpłatny – kodeks pracy. Co mówią przepisy?
- Urlop bezpłatny – ile dni może trwać?
- Urlop bezpłatny – zasady
- Wniosek o urlop bezpłatny w pracy – ważne informacje
- Bezpłatny urlop w systemie enova365
Urlop bezpłatny – kodeks pracy. Co mówią przepisy?
Każdy pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę ma prawo wystąpić o bezpłatny urlop, określa to art. 174 § 1 Kodeksu pracy. Jeśli pracodawca zaakceptuje wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego, pracownik niejako zawiesza na określony czas stosunek pracy w danej firmie i może wykorzystać go m.in. na cele prywatne lub pracę dla innego przedsiębiorstwa. Zgodnie z przepisami za ten okres pracownikowi nie należy się wynagrodzenie.
Urlop bezpłatny – ile dni może trwać?
W przeciwieństwie do klasycznego urlopu wypoczynkowego lub urlopu okolicznościowego urlop bezpłatny nie ma prawnie uregulowanego czasu trwania. W żadnym z poświęconych mu artykułów Kodeksu pracy nie znajdziemy wzmianki ani o jego minimalnym, ani o maksymalnym wymiarze. W tym świetle pracownik może złożyć wniosek o urlop bezpłatny o dowolnej długości – od jednego dnia do nawet kilku lat.
Urlop bezpłatny – zasady
Bezpłatny urlop w pracy to możliwość, dzięki której dana osoba może zająć się swoimi sprawami prywatnymi lub podjąć pracę u innego przedsiębiorcy, nie tracąc jednocześnie zatrudnienia w obecnej organizacji (a jedynie „zawieszając” je na wnioskowany przez siebie okres). Jednakże pracownik musi pamiętać, że w trakcie tego rodzaju przerwy od świadczenia pracy na rzecz pracodawcy musi liczyć się z pewnymi konsekwencjami.
Zgodnie z brzmieniem Kodeksu pracy, w trakcie trwania urlopu bezpłatnego pracownik ma pełne prawo do złożenia wypowiedzenia lub rozwiązania umowy na podstawie porozumienia stron.
Po okresie co najmniej trzech miesięcy może on również zostać zwolniony, jednak odbywa się to jedynie w przypadku masowych zwolnień pracowniczych bądź zakończenia działalności firmy. W trakcie trwania urlopu bezpłatnego pracownik podlega jednak tzw. okresowi ochronnemu, więc niemożliwe jest zwolnienie tylko jego lub zmiana warunków jego umowy.
Czy urlop bezpłatny wlicza się do stażu pracy?
Warto jednak pamiętać, że pomimo powyższych zabezpieczeń, urlop bezpłatny praktycznie pozbawia pracownika pozostałych przywilejów, wśród których wymienić możemy m.in.:
- niewliczanie urlopu bezpłatnego do stażu pracy (z wyjątkiem sytuacji, gdy w jego trakcie pracownik podjął pracę u innego przedsiębiorcy),
- utrata po 30 dniach urlopu prawa do ubezpieczeń oraz świadczeń zdrowotnych, jak i zasiłku chorobowego oraz świadczeń rehabilitacyjnych,
- utrata po 30 dniach od rozpoczęcia urlopu prawa do zasiłku opiekuńczego oraz macierzyńskiego.
Oznacza to, że bezpłatny urlop w pracy nie wlicza się pracownikowi w staż pracy, a jeśli trwa on dłużej, traci on m.in. ubezpieczenia pracownicze.
Urlop bezpłatny a ZUS
Przebywanie na bezpłatnym urlopie przez dłuższy czas wymaga więc albo podjęcia pracy w innej firmie w celu kontynuacji świadczeń, albo założenia własnej działalności gospodarczej i samodzielnego opłacania należnych składek.
Czy pracodawca może odmówić urlopu bezpłatnego?
Wniosek o urlop bezpłatny, biorąc pod uwagę brak limitów czasowych związanych z tym przywilejem, może być dla wielu pracodawców problematyczny. Zwłaszcza gdy wnioskuje o niego doświadczony pracownik. Czy w takiej sytuacji pracodawca może odmówić udzielenia urlopu bezpłatnego?
Kodeks pracy określa, że pracodawca ma prawo nie wyrazić zgody na bezpłatny urlop swojego pracownika – co najważniejsze – bez podania żadnej przyczyny. Dodatkowo od takiej decyzji nie ma możliwości odwołania, więc odrzucony dokument nie może być już ponownie rozpatrywany.
Wniosek o urlop bezpłatny w pracy – ważne informacje
Wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego należy złożyć w dziale kadr. Na szczęście jego wzór nie jest skomplikowany i jego wypełnienie nie powinno zająć więcej niż kilka minut.
Aby wniosek o urlop bezpłatny był zgodny z obowiązującymi przepisami, musi zawierać:
- datę złożenia,
- dane pracownika, który ubiega się o urlop,
- dane pracodawcy,
- nagłówek „Urlop bezpłatny – wniosek” lub inny nagłówek pozwalający na identyfikację rodzaju dokumentu,
- treść, która określa prośbę np. „Na podstawie art. 174 § 1 k.p. proszę o udzielenie mi bezpłatnego urlopu w okresie…”,
- zakres dat, w których pracownik wnioskuje o udzielenie urlopu bezpłatnego,
- podpis pracownika,
- miejsce na podpis pracodawcy, jeśli wyrazi on zgodę na tego typu urlop.
Powyższe informacje warto uzupełnić również o uzasadnienie wniosku kluczowe dla pracodawcy w momencie podejmowania decyzji. Zwykle pracownicy wnioskują o bezpłatny urlop z takich powodów jak:
- chęć podjęcia innej pracy,
- konieczność udania się na dłuższy odpoczynek,
- konieczność sprawowania opieki nad członkiem rodziny.
Bezpłatny urlop w systemie enova365
Składanie, akceptowanie lub odrzucanie wniosków o bezpłatny urlop, a także kontrola nad pozostałymi urlopami wszystkich pracowników jest o wiele sprawniejsza w systemie ERP. Nie wymaga drukowania dokumentów, ich przechowywania, a także fizycznej obecności stron wniosku w biurze.
W enova365 za zarządzanie urlopami pracowniczymi odpowiada moduł Kadry, Płace i HR. Zawiera on w sobie m.in. wbudowany generator wniosków urlopowych, które pracownik może samodzielnie wypełnić (np. poprzez swój Pulpit Pracownika), a następnie przesłać do swojego przełożonego. Przełożony następnie akceptuje lub odrzuca taki wniosek, a stosowna informacja od razu pojawia się w systemie.
Korzystanie z enova365 do obsługi pracowników pozwala zintegrować wszelkie wewnętrzne dane i znacznie lepiej organizować pracę. Przykładowo, w Pulpicie Kierownika przełożony może na bieżąco monitorować obecność poszczególnych pracowników w pracy. Jeśli któryś z nich udaje się na urlop (wypoczynkowy, okolicznościowy bądź bezpłatny), informacja pojawia się na Pulpicie, pozwalając kierownikowi szybko zorganizować pracę działu w taki sposób, aby czyjaś nieobecność nie wpłynęła na osiągane wyniki.
System ERP enova365 wspiera tysiące firm w Polsce, m.in. w zakresie zarządzania pracownikami. Jeśli szukasz wydajnego i wielofunkcyjnego narzędzia do zwiększenia efektywności pracy działu HR, zapraszamy do umówienia się na prezentację. W czasie jej trwania nasi specjaliści zademonstrują działanie enova365 i pokażą, w jaki sposób wdrożenie tego systemu może usprawnić rozwój biznesu.
